Şişmiş bademcik neden olur ve nasıl tedavi edilir?
Şişmiş bademcikler, genellikle enfeksiyonlar sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bademcikler, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olurken, iltihaplanma ve şişlik gibi belirtiler gösterebilir. Bu makalede, şişmiş bademciklerin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri ele alınmıştır.
Şişmiş Bademcik Neden Olur?Şişmiş bademcik, tıpta tonsillit olarak adlandırılan bir durumu ifade eder. Bademcikler, boğazın arka kısmında bulunan lenfatik dokulardır ve vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olurlar. Ancak, çeşitli nedenlerden dolayı bademcikler iltihaplanabilir ve şişebilir. Şişmiş bademciklerin başlıca nedenleri şunlardır:
Şişmiş Bademcik Belirtileri Şişmiş bademciklerin belirtileri, kişinin yaşına ve sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genellikle aşağıdaki belirtiler gözlemlenir:
Şişmiş Bademcik Tedavisi Şişmiş bademciklerin tedavisi, altta yatan sebebe bağlı olarak değişir. Genel tedavi yöntemleri şunlardır:
Ekstra Bilgiler Şişmiş bademcikler, genellikle çocuklarda daha yaygın görülse de, her yaştan bireyi etkileyebilir. Bademcik iltihaplanmalarının önlenmesi için kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek, düzenli olarak el yıkamak ve hasta bireylerden uzak durmak önemlidir. Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersiz önerilmektedir. Bademciklerin sağlığı hakkında endişeleriniz varsa, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir. Özellikle şişlik ve ağrı 2-3 günden fazla sürüyorsa veya solunum güçlüğü yaşıyorsanız, acil tıbbi yardım alınması gerekmektedir. |
.webp "Kronik Bademcik İltihabı Belirtileri ve Tedavisi")
Bademciklerin şişmesinin nedenleri arasında viral ve bakteriyel enfeksiyonlar yer alıyor; peki bu durumu yaşamak ne kadar sık karşılaşılan bir durum? Özellikle çocuklar arasında yaygın olduğu belirtiliyor, fakat yetişkinlerde de görülebiliyor mu? Alerjik reaksiyonlar veya asit reflüsü gibi faktörlerin de etkili olduğu söyleniyor. Bu durumda, bahsedilen belirtilerle karşılaşan birinin nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusunda neler önerirsiniz? Tedavi seçenekleri arasında cerrahi müdahale gerektiren durumların olması, bu süreci daha da endişe verici kılıyor mu? Ayrıca, bu tür enfeksiyonların önlenmesi için hangi hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiği ile ilgili neler paylaşabilirsiniz?
Merhaba Rasiha Hanım,
Bademcik şişmesi (tonsilit) oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Özellikle 5-15 yaş arası çocuklarda en yaygın görülen hastalıklardan biridir. Yetişkinlerde de görülebilir, ancak çocuklara kıyasla daha az sıklıkta ortaya çıkar. Yetişkinlerde görüldüğünde, genellikle altta yatan alerjik reaksiyonlar, asit reflüsü (özellikle laringofarengeal reflü), sigara kullanımı veya bağışıklık sistemini etkileyen diğer faktörler de tetikleyici olabilir.
Belirtilerle Karşılaşıldığında İzlenecek Yol:
1.
İlk Adım - Dinlenme ve Destekleyici Bakım:
Boğaz ağrısı, yutma güçlüğü ve ateş gibi belirtiler varsa, bol sıvı tüketmek, yumuşak gıdalarla beslenmek, ılık tuzlu su ile gargara yapmak ve dinlenmek ilk yapılacaklardır.
2.
Doktora Başvurmak:
Belirtiler 2-3 gün içinde düzelmezse, ateş çok yüksekse, nefes alma veya yutma ciddi derecede zorlaşırsa vakit kaybetmeden bir doktora (Kulak Burun Boğaz veya Aile Hekimi) başvurulmalıdır. Doktor, enfeksiyonun viral mi bakteriyel mi olduğunu anlamak için fizik muayene yapacak ve gerekirse boğaz kültürü isteyecektir.
3.
Tedaviye Uyum:
Viral enfeksiyonlarda tedavi destekleyici ve semptom giderici iken, bakteriyel enfeksiyonlarda (özellikle A grubu beta hemolitik streptokok) doktorun reçete ettiği antibiyotik tedavisi tam süresi ve dozunda kullanılmalıdır.
Cerrahi Müdahale (Tonsillektomi) Konusunda Endişe:
Cerrahi müdahale, artık eskisi kadar sık başvurulan bir seçenek değildir. Günümüzde ancak çok özel durumlarda önerilir:
* Yılda 7'den fazla, son 2 yılda her yıl 5'ten fazla veya son 3 yılda her yıl 3'ten fazla ateşli bademcik enfeksiyonu geçirilmesi.
* Bademciklerin nefes alma, yutma veya uyku apnesine neden olacak kadar büyük olması.
* Apse oluşumu gibi komplikasyonlar.
Bu kriterler karşılanmadığı sürece cerrahi düşünülmez. Dolayısıyla, her bademcik iltihabı ameliyatla sonuçlanacak diye endişelenmek doğru değildir. Karar, doktorunuzun detaylı değerlendirmesi sonucu verilir.
Önlem ve Hijyen Kuralları:
1.
El Hijyeni:
Enfeksiyonların yayılmasını önlemenin en etkili yolu, elleri sık sık sabun ve suyla en az 20 saniye yıkamak veya alkol bazlı dezenfektan kullanmaktır.
2.
Kişisel Eşyaların Paylaşılmaması:
Bardak, çatal, kaşık, havlu ve diş fırçası gibi kişisel eşyalar paylaşılmamalıdır.
3.
Ortam Havalandırması:
Kapalı ve