Bademciklerin Tek Taraflı Şişmesinin Nedenleri
Bademcikler (tonsiller), boğazın her iki yanında bulunan ve bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfoid dokulardır. Genellikle enfeksiyon veya iltihap durumlarında her iki bademcik de şişer, ancak bazen sadece bir tarafta şişme görülebilir. Bu durumun çeşitli nedenleri olabilir:
- Bakteriyel veya Viral Enfeksiyonlar: Özellikle streptokok gibi bakteriler veya bazı virüsler, tek taraflı bademcik iltihabına yol açabilir. Bu, vücudun enfeksiyona verdiği yanıtın asimetrik olmasından kaynaklanır.
- Peritonsiller Apse (Quinsy): Bademcik etrafında irin birikmesiyle oluşan bu durum, genellikle tek taraflı şiddetli şişlik, ağrı ve yutma güçlüğüne neden olur. Acil müdahale gerektirebilir.
- Bademcik Taşları (Tonsillolit): Bademcik çukurlarında biriken yiyecek artıkları, bakteri ve ölü hücrelerin sertleşmesiyle oluşan taşlar, tek taraflı şişme ve rahatsızlık hissi yaratabilir.
- Asimetrik Bademcik Büyümesi: Bazı kişilerde doğuştan veya sonradan gelişen nedenlerle bademcikler farklı boyutlarda olabilir. Bu, her zaman bir sorun teşkil etmeyebilir, ancak şişlik enfeksiyon belirtisi eşlik ediyorsa dikkatli olunmalıdır.
- Travma veya Tahriş: Sıcak içecekler, sert yiyecekler veya yabancı cisimlerin neden olduğu tahriş, tek taraflı bademcik şişmesine yol açabilir.
- Tümörler veya Kitleler: Nadiren de olsa, bademcik bölgesinde iyi huylu veya kötü huylu tümörler tek taraflı şişme şeklinde kendini gösterebilir. Bu durumda şişlik genellikle uzun sürelidir ve diğer semptomlarla (örneğin, boyunda lenf bezi büyümesi) birlikte görülebilir.
- Diş veya Diş Eti Enfeksiyonları: Üst çenedeki diş enfeksiyonları, komşuluk yoluyla tek taraflı bademcik şişmesine neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Tek taraflı bademcik şişmesi aşağıdaki belirtilerle birlikte görülüyorsa, vakit kaybetmeden bir doktora danışmak önemlidir:
- Şiddetli ağrı veya yutma güçlüğü
- Ateş, titreme veya halsizlik
- Boyunda şişmiş lenf bezleri
- Nefes almada zorluk
- Şişliğin iki haftadan uzun sürmesi
Tanı ve Tedavi
Doktor, fizik muayene yaparak ve gerekirse kan testleri, boğaz kültürü veya görüntüleme yöntemleri kullanarak nedeni belirler. Tedavi, altta yatan nedene göre değişir:
- Enfeksiyonlar için antibiyotik veya antiviral ilaçlar
- Apse durumunda drenaj (irin boşaltma) işlemi
- Bademcik taşları için gargara veya mekanik temizlik
- Kronik veya ciddi vakalarda bademcik ameliyatı (tonsillektomi)
Sonuç olarak, tek taraflı bademcik şişmesi çeşitli faktörlere bağlı olabilir ve doğru tanı için uzman değerlendirmesi şarttır. Erken müdahale, komplikasyonları önlemede anahtar rol oynar. |
.webp "Kronik Bademcik İltihabı Belirtileri ve Tedavisi")
