{
    "title": "Kriptik Tonsillit",
    "image": "https://www.bademcik.gen.tr/images/kriptik-tonsillit.jpg",
    "date": "20.01.2024 03:37:16",
    "author": "Nülifer Çembertaş",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Kriptik Tonsillit;</b> Boğazın iki yanında bulunan bademciklerin iltihabına bağlı olarak gelişen palatin tonsillerin enfeksiyonuna verilen ad <b>Kriptik Tonsilit</b>tir. 'Kriptik' kelime anlamı olarak girintili anlamına gelmektedir. 'Tonsilit' ise bademciklerin iltihaplanması demektir. Normal bademcik iltihabına göre belirtileri daha şiddetli ve normalden daha hızlı bir şekilde ortaya çıkar.</div><div><br></div><div><b>Kriptik Tonsillit Belirtileri</b> arasında en yaygın görülenler; Boğaz ağrısı, baş ağrısı, boğazda yanma, halsizlik, kas ve eklemlerde ağrı, yüksek ateş, balgam çıkarma, lenf bezlerinin büyümesi ve şişmesi, yutkunma zorluğu, ağız kokusu, kulakta ağrı, çınlama, denge kaybıdır. Başlangıcında durduk yere ortaya çıkan boyun tutulmaları gözlenebilir. Hastalık sırasında boğaz ve dil üzerinde kırmızı, kaygan bir şiş doku oluşur. Üzerinde beyaz kabuksu lekeler çıkar ve lenf düğümüne bağlı diskler üzerinde şişmeler olur. Yutkunmak acı veren bir eyleme dönüşebilir. Bağışıklık sistemi düşen kişilerde daha yaygın olarak görülebilir.</div><div><br></div><div>Bakteri kökenli ya da virüs kökenli olmak üzere ikiye ayrılsa da yüzde 80 oranında virüs kökenli bir hastalıktır. Virüs kökenli olanlar tükürük yoluyla bulaşabilir. Hastalığın kuluçka süresi 2 ila 5 gün arasında olduğundan belirtiler de 2- 5 gün arasında ortaya çıkar. İlk günlerde boğaz ağrına hapşırık, öksürük, burun tıkanıklığı, burun akıntısı eşlik ediyorsa kesinlikle virüs kökenlidir. Yine de tanı koyabilmek için boğazdan alınan bir kültür dokusu incelenir. Ayrıca hemogram, ASO düzeyi, CSR, ESR düzeyi, GABHS rapid antigen detection gibi laboratuvar testleri ya da leteral boyun grafisi ile akciğer grafisi radyolojik testler istenebilir.</div><div><br></div><div><b>Kriptik Tonsillit Tedavisi</b> sırasında günlük tüketilen su miktarı arttırılmalıdır. Ayrıca doğal antibiyotikler olan kekik, nane, karabaş otu, adaçayı, meyan kökü, ıhlamur, yeşil çay, ginseng gibi bitkilerin çayları hazırlanarak günde 3 bardağı aşmayacak şekilde tüketilebilir. Hastalık sürecinde yatak istirahati önemlidir. Gün içinde düzenli olarak yüksek ateş kontrolü yapılmalıdır. Hastalığın süresine ve şiddetine bağlı olarak doktor antibiyoterapi, analjezik tedavi, antipiretik tedavi, lokal antiseptik tedavi gibi farklı uygulamalar önerebilir.</div><div><br></div><div><b>Çocuklarda kriptik tonsillit</b> görülmesi durumunda çocuklar gözetim altında tutulmalı, bağışıklık sistemlerini güçlendirecek muz, kayısı, nar suyu gibi gıdalar almalıdır. Özellikle oral dönemdeki bebekler gördüğü her şeyi ağızlarına sokmaya çalışırlar, bu da onları kriptik tonsillit gibi hastalıklara karşı savunmasız bırakır. Dışarıdan gelen virüslere açık olan ve bağışıklık sistemi henüz yeterince gelişmemiş olan bebeklerin temiz ortamlarda olmamaları, hastalığı taşıyan birinin yakınlarında olması, iyi yıkanmamış bir gıdayı tüketmeleri vb. Birçok neden onları hastalığa karşı savunmasız bırakmaktadır. Bebeklik dönemindeki çocuklarda belirtilerin bazıları şöyledir, kulağını çekmesi ve kaşıması, mama almayı ya da su içmeyi reddetmesi, mama verirken ya da su içerken ağlaması, yüksek ateş, kusma, kulaktan iltihap gelmesi, seslere tepki vermemesi, işitme zorluğu, boğazda şişlik, şişliğe bağlı olarak uyurken horlama, hırıltı, nefes almakta güçlük. Tedavi; doktor gerekli gördüğü durumlarda damar yolu ile ya da kas içi antibiyotik uygulayarak hastalığın gelişimini engelleyebilir. Ayrıca bir çay bardağı kadar kekik çayı biberonla günde 1 defaya mahsus olmak üzere bebeklere verilebilir. Erken müdahale edilmediği durumlarda beslenme ve solunum zorluklarına neden olan bademciklere cerrahi yolla müdahale edilebilir.</div>"
        }
    ]
}